Νανά

Είχε την γνωστή αποπνικτική ζέστη της Αθήνας τον Ιούλιο και αναρωτιόσουν αν έκανες καλά που έβαλες κοστούμι. Βιαζόσουν να βραδιάσει, να πέσει ο ήλιος για να σταματήσεις να ιδρώνεις. Το περπάτημα στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου αργόσυρτο, με μπουκάλι νερό στο χέρι. Πριν μπεις στο Ηρώδειο έκανες δυο απανωτά αγχωμένα τσιγάρα. Βαριόσουν λίγο και κυρίως φοβόσουν μήπως βαρεθείς περισσότερο μέσα, αλλά δεν ήθελες να μοιραστείς τους φόβους σου με την υπόλοιπη παρέα.

Οι φοβίες σου διαψεύστηκαν πανηγυρικά. Η Νανά εμφανίστηκε στη σκηνή και γνώρισε κυριολεκτικά την αποθέωση. Με την έμφυτη ευγένειά της ανακοίνωσε σεμνά το τέλος της θριαμβευτικής της πορείας. Ακολούθησαν δύο φοβερές ώρες με την Νανά Μούσχουρη να σε κάνει να αναλογίζεσαι το ακριβό προνόμιο που έχεις, να έχεις γεννηθεί σε αυτήν την γωνία του πλανήτη. Διέκοπτε συχνά για να διηγηθεί ιστορίες με ανθρώπους που την καθοδήγησαν, την σημάδεψαν , την διαμόρφωσαν. Ιστορίες με τον Χατζιδάκι, τον αγαπημένο της Γκάτσο, τον Κουίνσι Τζόουνς.

Η γεννημένη στα Χανιά, το 1934, Ιωάννα Μούσχουρη, έχει την εξής ανατομική ιδιαιτερότητα: η μία φωνητική χορδή της είναι αισθητά λεπτότερη από την άλλη. Η ασυνήθης αυτή κατάσταση εξηγεί και τα μοναδικά χαρακτηριστικά που έχει το ηχόχρωμα της φωνής της. Είναι η τραγουδίστρια με τις περισσότερες πωλήσεις δίσκων παγκοσμίως.230 εκ. δίσκους,1500 τραγούδια σε 15 γλώσσες, 450 albums. Η ευχέρεια της σε πολλές γλώσσες-Γαλλικά, Αγγλικά, Ισπανικά, Ιταλικά, Πορτογαλικά-της επέτρεψε να προσεγγίσει το κοινό τόσο σε Ευρώπη και Αμερική, αλλά και στην Ασία. Το ρεπερτόριό της επεκτάθηκε σε ευρύ φάσμα. Τζαζ, όπερα, θρησκευτική μουσική, ποπ, δημοτικά ελληνικά.

Ξεκίνησε μαθήματα τραγουδιού σε ηλικία 12 ετών. Άκουγε στο ραδιόφωνο Frank Sinatra, Ella Fitzgerald και Billie Holiday, που της άρεσε ιδιαιτέρως. Το 1950 έγινε δεκτή στο Ωδείο Αθηνών, οπού σπούδασε κλασσική μουσική. Έδειχνε μια ιδιαίτερη κλίση στην όπερα. Το 1957 η διεύθυνση του Ωδείου ανακάλυψε πως η Νανά τραγουδούσε τα βράδια μ’ ένα jazz συγκρότημα. Την έδιωξαν…Εμφανίζεται σε nightclubs.Το 1958 γνωρίζει τον Μάνο Χατζιδάκι που γίνεται ο μέντοράς της. Τον επόμενο χρόνο ερμηνεύει το Κάπου Υπάρχει η Αγάπη μου(στίχοι Χατζιδάκις-Γκάτσος) στο Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού. Κερδίζει το πρώτο βραβείο και αρχίζει να γίνεται ευρέως γνωστή. Το 1960 ερμηνεύει δύο ακόμα τραγούδια του Μάνου, το Κυπαρισσάκι και την Τιμωρία. Εμφανίζεται στο Φεστιβάλ Μεσογειακού Τραγουδιού στην Βαρκελώνη και κερδίζει το πρώτο βραβείο με το Ξύπνα Αγάπη μου, σε στίχους και μουσική του Κώστα Γιαννίδη. Το 1961 τραγουδάει για τη μουσική επένδυση ενός γερμανικού ντοκυμαντέρ με θέμα την Ελλάδα. Το single Weisse Rosen aus Athen,σε μουσική του Μάνου, στα γερμανικά, κάνει πάνω από ένα εκατομμύριο πωλήσεις στην Γερμανία.

Το 62 γνωρίζει τον Quincy Jones.Tην φέρνει στη Νέα Υόρκη και ηχογραφεί το album The girl from Greece sings.To 63 εγκαθίσταται μόνιμα στο Παρίσι και ηχογραφεί δίσκο με ελληνικά τραγούδια. Το 1965 ηχογραφεί τον δευτέρο δίσκο της στα αγγλικά και ο Harry Belafonte την παίρνει μαζί του σε τουρνέ και ηχογραφούν μαζί το live Αn Evening with Belafonte/Mouskouri.To 1967 είναι η χρονιά της στην Γαλλία. Ο δίσκος Le jour ou la Colombe την αναδεικνύει σε αστέρι πρώτου μεγέθους της γαλλικής μουσικής σκηνής. Εμφανίζεται στο μυθικό Olympia του Παρισιού ερμηνεύοντας γαλλική ποπ, λαϊκή ελληνική μουσική και Χατζιδάκι.. Τα επόμενα χρόνια κατακτάει και την Μ.Βρεταννία, ενώ οι δίσκοι της στα γαλλικά(Comme un soleil, Une voix qui vient du Coeur, Vielles chansons de France κ.α) κάνουν ασύλληπτες πωλήσεις.
Η δεκαετία του 70 την βρίσκει να τριγυρνάει τον κόσμο με δεκάδες συναυλίες και εμφανίσεις. Είναι πλέον μία παγκόσμιας κλάσης ερμηνεύτρια. Ο δίσκος της στα αγγλικά Βook of Songs, πουλάει εκατομμύρια αντίγραφα. Στην Γερμανία το άλμπουμ Sieben Schwarze Rosen σημειώνει πρωτοφανή επιτυχία, ενώ το Je Chante Avec Toi, Liberte αφού κυριεύσει την Γαλλία θα κυκλοφορήσει σε πολλές γλώσσες.
Το 1984 επιστρέφει στην Ελλάδα για μια μοναδική συναυλία στο Ηρώδειο, με αφορμή την επέτειο 10 χρόνων αποκατάστασης της ελληνικής δημοκρατίας. Ανοίγεται στον ισπανόφωνο κόσμο με το single Con Todo El Alma, που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία σε Ισπανία, Αργεντινή και Χιλή, ενώ το 1987 επιστρέφει στις κλασσικές μουσικές της ρίζες με το διπλό LP The Classical Nana, οπού ερμήνευε αποσπάσματα από αγαπημένες της όπερες, ενώ την ίδια χρονιά δίνει σειρά συναυλιών στην Ν.Κορέα, την Ταιβαν, την Σινγκαπούρη, την Μαλαισία και την Ταυλάνδη. Η συλλογή της Only Love:Τhe best of Nana Mouskouri, που κυκλοφορεί το 1991, σπάει ταμεία στις ΗΠΑ. Το Falling in Love Again:Great songs from the movies θα την ξαναφέρει κοντά με τον H.Belafonte, ενώ τα άλμπουμ της στα ισπανικά (Νana Latina κ.α) θα περιλαμβάνουν ντουέτα με τον Julio Iglesias και την Μercedes Sosa.To 1997 εμφανίζεται για ένα μοναδικό κονσέρτο στον Καθεδρικό Ναό του Αγ.Ιωάννη, στην Νέα Υόρκη. Αργότερα η εμφάνιση της αυτή κυκλοφορεί σε album και γίνεται τηλεοπτικό αφιέρωμα στο PBS.

Το 1993 αναγορεύτηκε σε Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως της UNICEF, αναλαμβάνοντας την θέση που κατείχε η Audrey Hepburn.H πρώτη της αποστολή ήταν στην Βοσνία για να φωτίσει το δράμα των παιδιών-θυμάτων του πολέμου. Η εμπειρίες της από το ταξίδι αυτό την οδηγούν στο να δώσει σειρά συναυλιών σε Βέλγιο και Σουηδία, με σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων για τα παιδιά της Βοσνίας. Το 1994 εκλέγεται Ευρωβουλευτής(βρε θηρίο Μίλτο, πώς την κατάφερες;),αλλά δεν ξαναμπαίνει το 1999, αρνούμενη να υποστηρίξει την δυτική επιδρομή στην Σερβία.


Έφυγες από το Ηρώδειο με μια αμφιθυμία. Χαρά που την είδες από κοντά και μελαγχολία που έπεσε η αυλαία. Ρώτησες κάτι ξένους αν ήταν απλοί τουρίστες ή αν ήρθαν επί τούτου. Με περηφάνια σου απάντησαν πως ήρθαν από την χώρα τους(ένας μάλιστα από Αυστραλία) ειδικά και μόνο για την Νανά. Μια παρέα ελλήνων σε εκνεύρισαν με τα ηλίθια σχόλιά τους τύπου «πολύ καλή, αλλά έχει χάσει την παλιά φωνή της». Σου ήρθε να τους περιλάβεις. Τους περιφρόνησες και έφυγες. Εκείνο το βράδυ ήπιες όλα τα ποτά στην υγειά της.

Την Νανά την αγαπάς όχι μόνο γιατί είναι μία μεγάλη Ελληνίδα ερμηνεύτρια με παγκόσμια ακτινοβολία .Την αγαπάς γιατί πορεύτηκε με την κληρονομιά της Ελλάδας στην βαλίτσα της. Με τους μεγάλους Έλληνες συνθέτες και ποιητές, με τα ελληνικά της τραγούδια, με τα δημοτικά και την ελληνική της παιδεία. Έγινε πολίτης του κόσμου, ακριβώς γιατί ήταν μια Ελληνίδα με αυτογνωσία και βαθύ δέσιμο με την ουσία της ελληνικότητας. Κάτι που δεν θα νοιώσουν ποτέ η εγχώριοι εκπρόσωποι της υπο- και θολοκουλτούρας, που πιθηκίζουν άκριτα κάθε «φρούτο» της Έσπερίας. Τίμησε την χώρα της σε όλο τον κόσμο, παραμένοντας πάντα το κορίτσι με τα μεγάλα γυαλιά, που φοράει από τα έντεκά της και τα μαύρα μαλλιά.





Πρωτεσίλαος συνέγραψε